W tym roku zachęcamy, aby wasze działania wykraczały poza jeden dzień Nocy bibliotek. Noc bibliotek może stać się miejscem, w którym zwiążecie grupę ludzi chcących działać na rzecz lokalnej społeczności i promocji czytelnictwa, zgodnie z hasłem Nocy “do dzieła”. Wychodzimy do was z propozycją kilku naszym pomysłów na projekty społeczne, które możecie zrealizować w swojej bibliotece z lokalną społecznością.
Wszędzie cytaty
Projekt „Wszędzie cytaty” jest inicjatywą mającą na celu wprowadzenie literatury do codziennego życia mieszkańców poprzez małe, inspirujące cytaty i rekomendacje książek. Biblioteka przygotowuje kartki zawierające krótkie fragmenty literatury, inspirujące hasła lub propozycje książek, które mogą poprawić nastrój, wywołać refleksję lub zachęcić do sięgnięcia po lekturę. Do tworzenia kartek można zaangażować lokalną społeczność – uczestnicy, podczas warsztatów lub Nocy Bibliotek, samodzielnie wybierają cytaty, tworzą treść i projektują graficzną formę kartek. Gotowe kartki trafiają następnie do lokalnych punktów usługowych, takich jak kawiarnie, sklepy, apteki czy zakłady usługowe, które wręczają je klientom wraz z rachunkiem lub wizytówką. Projekt daje mieszkańcom poczucie sprawczości. Mogą podzielić się wartościowymi myślami, a firmom pozwala zaprezentować swoje zaangażowanie w inicjatywy społeczne i kulturalne przy minimalnych kosztach. Dzięki temu codzienny kontakt z literaturą staje się przyjemnością, a biblioteka zyskuje nowe pole do promocji czytelnictwa.
Audioteka rozmów o książkach
Projekt „Audioteka rozmów o książkach” ma charakter międzypokoleniowy i zakłada stworzenie lokalnego archiwum nagrań, w których mieszkańcy dzielą się swoimi doświadczeniami czytelniczymi. Rozmowy mogą być prowadzone przez wolontariuszy, młodzież szkolną, pracowników biblioteki lub lokalnych dziennikarzy. Tematy rozmów obejmują między innymi: książki z dzieciństwa, tytuły, które zmieniły życie, ulubionych bohaterów literackich, pierwsze wspomnienia związane z biblioteką czy ulubione cytaty. Nagrane rozmowy są archiwizowane i udostępniane w formie „Archiwum refleksji nad książkami”. Mogą one być publikowane na stronie internetowej biblioteki, odtwarzane w lokalnym radiu lub prezentowane podczas wydarzeń bibliotecznych jako dźwiękowa wystawa. Projekt angażuje mieszkańców w dzielenie się swoimi historiami, buduje więzi międzypokoleniowe i promuje literaturę w sposób osobisty i emocjonalny.
Moja Książka, Moja Historia (książka, która mnie zmieniła)
Projekt „Moja Książka, Moja Historia” to inicjatywa, która łączy społeczny i emocjonalny wymiar literatury, zachęcając mieszkańców do dzielenia się swoimi osobistymi doświadczeniami związanymi z książkami. W ramach projektu uczestnicy wybierają książki, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie, zmieniły sposób myślenia, wywołały refleksję lub po prostu były ważnym elementem dzieciństwa lub dorosłości. Każdej książce towarzyszy przygotowana przez uczestnika opowieść, może to być krótki tekst, wspomnienie, refleksja lub anegdota związana z lekturą. Dodatkowo można dołączyć zdjęcia uczestników, co nadaje wystawie bardziej osobisty i autentyczny charakter. Wystawę można zorganizować w różnych przestrzeniach: w bibliotece, domu kultury, galerii, a także w plenerze, co umożliwia dotarcie do szerokiej grupy odbiorców. Ekspozycja może mieć formę zarówno tradycyjnych regałów z książkami, jak i paneli z opisami i zdjęciami uczestników, tworząc narracyjną mapę literackich doświadczeń lokalnej społeczności
Realizacja projektu pozwala mieszkańcom poczuć, że ich doświadczenia i refleksje mają wartość i mogą inspirować innych. Dodatkowo projekt promuje czytelnictwo w sposób osobisty i angażujący. Uczestnicy dzielą się książkami, które są dla nich ważne, a odbiorcy wystawy mogą znaleźć inspirację do własnej lektury. Projekt sprzyja również integracji lokalnej społeczności, budowaniu więzi między pokoleniami oraz tworzeniu przestrzeni do dzielenia się emocjami i doświadczeniem literackim w sposób twórczy i kreatywny.
Ogród biblioteczny
Projekt „Ogród biblioteczny” to działanie, które łączy mieszkańców w tworzeniu i pielęgnowaniu wspólnej przestrzeni do aktywnego spędzania czasu. Uczestnicy wspólnie zakładają ogród warzywny i ziołowy na terenie biblioteki, co nie tylko pozwala im na praktyczną naukę ekologii i uprawy roślin, ale przede wszystkim sprzyja budowaniu więzi międzypokoleniowych i poczucia wspólnoty. Wspólna praca w ogrodzie staje się pretekstem do spotkań, wymiany doświadczeń i rozmów, a także do wspólnego działania na rzecz lokalnej społeczności. Zbiory mogą być dzielone lub przekazywane potrzebującym, co dodatkowo wzmacnia solidarność. Kreowanie tej zielonej przestrzeni naturalnie łączy się z organizacją cyklicznych, plenerowych pokazów filmowych. Po wspólnej pracy przy ogrodzie mieszkańcy mają okazję zebrać się razem, by wspólnie oglądać filmy poruszające ważne tematy społeczne, ekologiczne i kulturowe. Pokazy odbywają się na świeżym powietrzu, w przyjaznej, nieformalnej atmosferze, która sprzyja rozmowie i integracji. Dzięki połączeniu tych dwóch działań. Wspólnego tworzenia ogrodu i wspólnego spędzania czasu przy filmach. Powstaje żywa przestrzeń, która angażuje mieszkańców, rozwija ich relacje i staje się miejscem budowania tożsamości oraz odpowiedzialności za wspólną przestrzeń.
Filip Hajdukiewicz